Opublikowane w: DESIGN

W dzisiejszych czasach projektowanie ekologiczne wiąże się głównie ze zrównoważonym rozwojem, energią odnawialną oraz budownictwem pasywnym.

Ludzie żyjący poza granicami zachodniej cywilizacji mają nieco inne od naszego podejście do zrównoważonego rozwoju oraz życia w bliskości z naturą. Poniższe przykłady prezentują symbiozę funkcjonalności oraz  natury, w dość dosłownym tego słowa znaczeniu.

Architektura bliższa naszej cywilizacji.

Tradycja formowania roślin w projektowaniu trwa od setek lat. Początek XX wieku przyniósł, dosłownie i w przenośni, rozkwit tej dziedzinie projektowania. Jej przykłady odnajdujemy na całym świecie

wikipedia free encyklopedia Krubsack_chair

John Krubsack, z wykształcenia bankier oraz farmer w Wisconsin, żył na przełomie XIX i XX wieku. W swoich czasach był znany z nowatorskiego podejścia, które wykorzystywał do uprawy ziemi lub co zaskakujące, projektowania ciekawych form meblarskich. Stworzył pierwsze znane współcześnie krzesło wykonane z drewna, a właściwie ze splątanych gałęzi. Czy też bardziej z wygody, użyteczności czy za sprawą wrażliwości artystycznej jego krzesło znane jako „living chair” jest dość powszechnie obecne w design’ie i wzornictwie mebli. Osobliwy mebel znalazł się w 1915 roku na światowej wystawie od razu zdobywając popularność. Wynalazek szybko znalazł swoich sympatyków i przekształcił się w kierunek w projektowanie znany jako „Tree shaping” lub arborsculpture. Jest to praktyka uprawy drzew, w której modelowane są części rośliny tak aby uzyskały określony kształt. Istnieje kilka podobnych metod uprawy roślin, które dzielą wspólną tradycję i są wspólnym dziedzictwem. Wśród nich: bonsai, „pleaching”, „espalier” oraz wiele podobnych technik polegających na odkształcaniu i układaniu korzeni, łodyg oraz gałęzi.

Ludowa tradycja we współczesnej architekturze oraz pojęcie architektury macierzystej.

Pojęcie architektury macierzystej jest kategorią związaną z ludzkimi potrzebami oraz czynnikami lokalizacyjnymi takimi jak dostępność surowców. Te zależności budują tradycję danego regionu. Wraz z rozwojem techniki, zmianami kulturowymi oraz kontekstem historycznym również te wzorce ewoluują i zmieniają się w czasie.

Frank Lloyd Wright opisywał architekturę ludową jako: „rzemiosło budowlane, które rozwija się wraz z aktualnymi potrzebami oraz jest wpasowane w otaczający krajobraz za sprawą ludzi, którzy nie wiedzieli więcej niż podpowiadały im ich własne instynkty”.

Podkreślał w ten sposób, że projektowanie ludów pierwotnych jest dość zacofane, łaknące błyskotliwej myśli oraz bardziej naukowego podejścia.

W 1964 roku w Muzeum Sztuki Nowoczesnej MoMa w Nowym Jorku odbyła się Wystawa „Architektura bez Architektów” / „Architecture Without Architects” poprowadzona przez Bernarda Rudofskiego. Wystawa zdobyła ogromną popularność również za sprawą opublikowania książki w.w. autora pod tym samym tytułem, zawierającej czarno białe fotografię przykładów Architektury Ludowej. Rudofsky był pierwszym, który wprowadził pojęcie architektury macierzystej w odniesieniu do kontekstu miejsca w projekcie.

„Żywe mosty” można spotkać w północno – wschodnich Indiach.

Region Cherrapunji jest jednym z najwilgotniejszych miejsc na Ziemi. Same mosty nie są właściwie fizycznie budowane lecz z czasem rozwijają się i rosną. Wznoszone przez rdzenną ludność Khasi są ciekawym przykładem budowli, która ze względu na naturalny materiał ma wyjątkową wytrzymałość i jest w pełni biodegradowalna. Można uznać je za przodków dzisiejszych mostów wiszących, a ich główną materią jest Ficus elastica – tj. Figowiec Sprężysty. Rośliny wypuszczają wiele odnóg korzeni od wyższych części pnia i usadawiają się wygodnie na głazach lub otoczakach wzdłuż brzegu rzeki. Cienkie, delikatne korzenie „drzewa gumowego”, zabezpieczane są tak aby rosły dokładnie w kierunku przeciwległego brzegu. Dopiero tam pozwala im się zapuścić korzenie wgłęb ziemi. W końcu wykształca się dostatecznie mocna i wytrzymała kładka, która umacnia się i wzrasta wraz z upływem czasu. Niektóre konstrukcje potrzebują nawet piętnastu lat aby uzyskać dostateczną nośność.

Podobne przykłady możemy znaleźć w Kambodży, wśród setek hinduskich świątyń w regionie Agkor – będącej największym kompleksem religijnym na świecie.

źródło:

atlasobscura.com – The chair that grew

http://rootbridges.blogspot.com/ – living root bridges

pl.wikipedia.org – „Architecture without Architects”

tekst: Andrzej Bratkowski