Ergonomia w łazience to zarówno kwestia ograniczeń technicznych związanych z podłączeniem urządzeń sanitarnych do pionu kanalizacyjnego, jak i kwestia funkcjonalności i naszego bezpieczeństwa.
Często patrzymy na rzuty deweloperskie lub na naszą łazienkę i zastanawiamy się, czy da się tam dołożyć bidet, albo przesunąć prysznic w inne miejsce, jednakże nie wiemy od czego te możliwości zależą.
Pion kanalizacyjny.
Pierwszym i najważniejszym ograniczeniem w projektowaniu łazienki jest pion kanalizacyjny.
Do niego musimy bowiem podłączyć wszystkie urządzenia sanitarne w łazience i umożliwić w ten sposób odpływ zużytej wody.
Miska ustępowa pospolicie zwana „wc-tem” jest sprzętem, któremu narzucone są największe ograniczenia i możliwości w odsunięciu od pionu. Maksymalna odległość, na którą możemy ją przesunąć to 100-120 cm i to tylko wtedy jeśli uda nam się uzyskać odpowiednie spadki. Dodatkowo musimy przewidzieć możliwość ukrycia rury kanalizacyjnej 100 mm w grubości posadzki lub głębokości ściany.
Z pozostałymi urządzeniami sanitarnymi jest już trochę łatwiej. Wannę możemy planować w odległości do 200 cm od pionu kanalizacyjnego, prysznic do 300 cm od pionu, a umywalkę nawet i do 400 czy 500 cm od pionu kanalizacyjnego, pod warunkiem zastosowania dodatkowych przewodów wentylacyjnych oraz rewizji.
Odległości pomiędzy urządzeniami.
Aby nasza łazienka była zarówno sprawna technicznie, jak i funkcjonalna, musimy pamiętać o odległościach pomiędzy urządzeniami, które pozwolą na bezpieczne i wygodne korzystanie z nich.
Umywalka – montujemy ją w minimalnej odległości 30 cm od ściany lub prysznica, a w przypadku sąsiedztwa wc lub wanny możemy tą odległość zmniejszyć do 20 cm.
Minimalna odległość pomiędzy dwiema umywalkami powinna wynosić 30 cm. To pokazuje nam, że podwójna umywalka o szerokości 120 cm będzie niewygodna do korzystania z niej, w tym samym czasie, przez dwie osoby.
Wanna – pomiędzy nią a miską wc powinien być zachowany odstęp 20 cm, zaś między wanną a umywalką 30 cm. W szczególnych przypadkach, odstęp pomiędzy wanną a umywalką możemy zmniejszyć do minimum, a w blokach z wielkiej płyty czy łazienkach o minimalnej wielkości, zdarza się nawet nadwieszenie umywalki 5 cm nad wanną.
Kabina prysznicowa – odległość od miski ustępowej to 20 cm, od bidetu 30 cm, od umywalki 30 cm. Pamiętamy o tym, by drzwiczki kabiny przy otwieraniu nie uderzały o ścianę czy inne urządzenia.
Miska ustępowa i bidet – minimalna odległość wc od ściany powinna wynosić 20 cm, choć w szczególnych przypadkach można ją zmniejszyć i do 15 cm. Jeśli chodzi o bidet, to z każdej strony powinien on mieć minimum 30 cm luzu od pozostałych urządzeń, żeby dało się z niego wygodnie korzystać. Odległości te pokazują nam, że przy szerokości 40 cm miski ustępowej i 40 cm szerokości bidetu, minimalna wielkość wnęki w jakiej daje się zastosować wc i bidet to 160 cm.
Wysokości montażu.
W łazience ważne są wysokości zawieszenia poszczególnych urządzeń sanitarnych i baterii, tak by były one wygodne i funkcjonalne dla największej ilości osób.
I tak tradycyjna umywalka powinna być montowana na wysokości 85 cm, zaś w przypadku umywalek nablatowych, górna ich krawędź może być umieszczona na wysokości 90 cm.
Baterię umywalkową wychodzącą ze ściany montujemy na wysokości 25-30 cm od górnej krawędzi umywalki.
Wanna – górną krawędź wanny ustawiamy zwykle na wysokości 60 cm, a baterię wannową montujemy na wysokości 10-25 cm od brzegu wanny.
Prysznic – standardową baterię prysznicową montowano kiedyś na wysokości 100-110 cm. W dzisiejszych czasach modne są natomiast systemy podtynkowe z bocznymi dyszami oraz górną deszczownicą. Schematy podłączeń poszczególnych części zestawów podtynkowych uwzględniają wzrost docelowego użytkownika i wysokości wahają się od 115 cm do 135 cm dla baterii, 60-160 cm dla dysz bocznych oraz 210-240 cm dla wylewki górnej, czyli deszczownicy.
Miska ustępowa i bidet – standardowa wysokość to 40 cm, niżej montujemy jedynie wc w przedszkolach i szkołach podstawowych, a wyżej w toaletach dla niepełnosprawnych.
Oświetlenie i elektryka.
W łazience powinniśmy pamiętać o odpowiednim oświetleniu, które zarówno pozwoli na relaksującą kąpiel, jak i umożliwi wykonanie precyzyjnych czynności higienicznych.
Oświetlenie powinno dzielić się na: ogólne, rozproszone i punktowe. Ogólne pozwala na doświetlenie całej łazienki i może być zastosowane w postaci halogenów w suficie podwieszonym lub plafonu, punktowe to głównie kinkiety w okolicy lustra, zaś rozproszone to zwykle różnego rodzaju taśmy LED w suficie podwieszonym lub podświetlające od tyłu lustra.
W łazience pamiętamy również o gniazdach hermetycznych, które montujemy na wysokości 130 cm. Oprócz gniazda do pralki we wnęce, do suszarki w okolicy lustra, warto również pomyśleć o gnieździe doładowania szczoteczek elektrycznych w okolicy jakiejś półki, na której będą one stały.
Inne z elementów instalacji elektrycznej łazienki o jakich powinniśmy pamiętać to wentylacja mechaniczna, grzałka elektryczna do grzejnika czy ogrzewanie podłogi lub lustra.
Po przemyśleniu i zaaranżowaniu łazienki pod względem funkcjonalnym i ergonomicznym, możemy przejść do wyboru estetyki i ułożenia kafelków, o czym będzie mowa w kolejnym naszym artykule.
Kamila Orzechowska
architekt wnętrz w KAMAODESIGN; www.kamao.pl